Làm vua có dễ? Câu chuyện hài hước về vị vua trẻ trị quốc bằng… trái cây!
Câu chuyện hài hước về vị vua trẻ và “Diệu kế Bơ” giúp trị quốc an dân: không gần nịnh thần, không xa nhân tài. Cách dùng trái cây trị cả triều đình gây sốt
Làm vua khó hay làm con khó hơn? Câu trả lời hiển nhiên là... cả hai đều khó như nhau. Trên đời này, chỉ có một thứ đáng sợ hơn việc bị mẹ mắng, đó là bị... cha mắng, nhất là khi người đó đã là vua một nước.
Chuyện kể rằng ở một vương quốc nọ, nơi nhỏ đến nỗi khi một con gà gáy ở biên giới phía đông, dân chúng phía tây vẫn còn nghe thấy, có một vị vua trẻ vừa mới lên ngôi được... ba tháng. Ngài ấy trị vì vùng đất với dáng vẻ uy nghi nhưng bản tính lại hơi... hấp tấp một chút.
Sáng hôm đó, khi mặt trời còn đang ngáp ngủ, nhà vua đã bị triệu vào cung Thái Hòa. Không phải để thỉnh an, càng không phải để ban thưởng, mà để làm gì thì...có trời mới biết.
"Tâu Bệ hạ, Thượng Hoàng cho triệu kiến ngài... ngay lập tức."- Một thái giám run rẩy bước vào, quỳ xuống và thưa.
Nhà vua nuốt vội miếng bánh bao, lau miệng một cách vụng về rồi đứng dậy. "Phụ vương gọi trẫm có việc gì mà gấp vậy?"
"Thần... không dám nói, nhưng... sắc mặt Thượng Hoàng không được tốt lắm." Thái giám run rẩy đáp.
"Ôi thôi chết ta!" Nhà vua kêu lên, suýt thì vấp cả vào áo bào.
Trong khi hấp tấp đi đến tẩm cung của Thượng Hoàng, nhà vua vội nhẩm đếm những việc mình đã làm trong tháng qua. "Tăng thuế? Không. Đánh rơi ấn ngọc? Cũng không. Ngủ quên trong buổi chầu? Ừm... có một lần, nhưng Phụ vương đâu có biết. Vậy là chuyện gì đây?"
Khi bước vào tẩm cung của Thượng Hoàng, nhà vua cảm thấy như trời sắp sập. Thượng Hoàng nghiêm nghị đặt trước mặt ngài hai cuốn sổ dày cộp. Một cuốn ghi danh sách quan lại, một cuốn ghi ngân khố quốc gia. Hai chồng tấu sớ chất cao như núi, toàn là những lời than phiền về việc triều đình bỗng dưng đông như chợ phiên.
Cách trị quốc hay vô cùng mới lạ của nhà vua


Ngài chỉ tay vào cuốn thứ nhất rồi nhíu mày:
"Trẫm thấy quan lại triều đình nhiều như thóc mùa hạ, còn tình hình ngân khố thì ảm đạm như là đêm đông. Con giải thích thế nào?"
Nhà vua nuốt nước bọt, cố gắng nhớ lại tất cả phong thưởng mình đã ban trong ba tháng qua. Có lẽ... hơi nhiều thật, như người say rượu không nhớ mình đã uống qua bao nhiêu chén.
"Con có biết sắp tới vương quốc của chúng ta xảy ra tình trạng gì không?" Thượng Hoàng hỏi, không đợi trả lời. "Cứ cái đà này, chẳng mấy chốc mỗi người dân sẽ có một chức vị. Rồi ai sẽ cày ruộng? Ai sẽ dạy học?"
Thượng Hoàng lấy ra một xấp giấy trắng và một bút lông đưa cho con mình. "Phạt con chép một trăm lần câu: “Trẫm sẽ không phong chức cho người không xứng đáng, cho dù họ có là ai đi chăng nữa. Trị quốc vốn cần người tài, chẳng cần kẻ khéo mồm". Buổi chiều Thượng hoàng sẽ kiểm tra.
Sau buổi giáo huấn ấy, nhà vua lê bước về cung điện của mình với tâm trạng ủ rũ như mèo gặp nước. "Làm vua rồi mà cứ như học trò vậy, bị phạt chép bài là thế nào? Phụ hoàng rõ là nghiêm khắc hơn cả trời!" nhà vua lẩm bẩm, vừa viết vừa xoa cổ tay đau nhức.
Nhưng khi viết được vài chữ, một ý nghĩ chợt lóe lên trong đầu ngài. Vừa mới hôm qua, ngài vừa phong chức cho Trịnh Khôn, một vị nho sinh trẻ tuổi không qua khoa bảng nhưng thông minh lanh lợi, văn chương trác tuyệt làm quan cận thần. Phải chăng đây chính là người mà Thượng Hoàng ám chỉ?
"Triệu Trịnh Khôn đến gặp trẫm, ngay!" Nhà vua ra lệnh.
Không lâu sau, một chàng trai trẻ bước vào, phong thái ung dung, đôi mắt tinh anh lấp lánh. Trịnh Khôn quỳ xuống hành lễ với nụ cười nhẹ trên môi.
"Bệ hạ cho gọi thần?"
Nhà vua nhìn quanh rồi hạ giọng: "Khanh vừa được phong chức hôm qua đúng không?"
"Vâng, thần thật sự cảm kích ân đức của Bệ hạ."
"Thôi đi, giờ không phải lúc nịnh nọt," nhà vua khoát tay. "Trẫm vừa bị Thượng Hoàng mắng té tát vì phong thưởng quá nhiều cho người không xứng. Khanh có nghĩ Người đang ám chỉ khanh không."
Nhà vua dò hỏi với ánh nhìn tinh quái, thực chất chỉ để thử lòng mà thôi.
Trịnh Khôn nghiêng đầu, vẻ tò mò. "Vậy ạ? Nếu thế thì xin Bệ Hạ cứ thu hồi sắc phong của thần hoặc thậm chí phạt thần để xem thái độ của Thượng Hoàng thế nào, xem như là làm gương cho người khác.
Nhà vua mỉm cười, rốt cuộc thì người này không màng đến chức quan hay danh lợi, nếu có trọng trách lớn có thể giao được.
"Không, không đến mức đó," nhà vua hạ giọng hơn nữa. "Trẫm muốn khanh... làm một việc giúp trẫm thôi."
"Thần xin nghe lệnh."
Nhà vua lấy ra xấp giấy với nội dung bị phạt chép. "Trẫm phải chép một trăm lần câu này. Khanh giỏi viết lách, hãy làm thay trẫm."
Trịnh Khôn nhận lấy tờ giấy, múa bút nhanh như Chat GPT, thoắt một cái đã chép phạt xong, chữ lại đẹp như rồng bay phượng múa khiến nhà vua rất hài lòng. Song Trịnh Khôn hơn Chat GPT thời nay ở chỗ là còn có thêm dịch vụ...quỳ thay. Quỳ thay vua để tạ tội với Thượng hoàng. (Hay dữ chưa! Lỗi của mình mà bắt người ta quỳ muốn chết ^-^). Hay ho như thế, bảo sao đây không phải là quan cận thần được nhà vua vô cùng yêu quý!


Thượng Hoàng nhìn thấy Trịnh Khôn đang quỳ ngoài phòng, bèn cho gọi vào. Người cầm xấp giấy, xem qua rồi gật gù với ánh mắt tán thưởng. Sau đó, người cũng cho mời nhà vua cùng đến.
"Nét chữ đẹp lắm," Thượng Hoàng nhận xét. "Nhưng sao không phải nét chữ của con?"
Nhà vua lúng túng: "Bẩm phụ hoàng, con cho rằng bản thân đã trọng dụng sai người này nên mới khiến người giận như vậy, nên con mới phạt hắn."
Nghe xong, Trịnh Khôn cúi đầu buồn tủi, trong lòng thầm nghĩ: “Bệ hạ ơi, ngài đúng là biết đẩy thần ra làm bia đỡ đạn!”
Thượng hoàng im lặng hồi lâu, rồi mới nói: "Dùng Trịnh Khôn là đúng nhất đấy, tuy là chưa thi cử đỗ đạt, nhưng nét chữ xuất sắc, văn chương rất hay."
Ông âm thầm nghĩ bụng, ban nãy định khen con trai mình dù cho trăm sai cũng còn một cái đúng để mà an ủi. Vậy mà lời chưa kịp thốt ra đã phải nuốt lại rồi. Hỡi các vị vua khác như Long Vương, Diêm Vương...có ai khổ với con với cái như là ngài không?
Nhà vua tái cả mặt, không ngờ ngài lại lần nữa hiểu sai ý phụ hoàng. Đã vậy chép phạt không chép còn đưa kẻ khác làm thay, hóa ra kẻ khác không sai người sai lại là mình. Ngài năm lần bảy lượt nghĩ lại thấy vẫn còn cay, nghĩ thầm lần này chắc bay luôn cả ngai vàng.
"Ta mắng con không phải vì phong chức cho Trịnh Khôn, mà vì những kẻ khác—những kẻ chỉ biết xu nịnh hoặc dựa vào quan hệ. Con phải phân biệt được giữa nhân tài thật sự và kẻ nịnh thần." Thượng Hoàng thở dài.
“Nhưng thưa phụ hoàng, những người được sắc phong đều là họ hàng thân thích, nhi thần không biết đối phó thế nào, mà từ chối cũng không đặng. Vậy nên nếu muốn lọc ra, nhi thần chỉ đành cắt giảm Trịnh Khôn, chứ nhi thần vẫn tiếc tài hoa của hắn”
Thượng hoàng bất chợt hiểu được, hóa ra người làm vua khó nhất vẫn là đối xử với những thân bàng quyến thuộc. Thượng hoàng có thể trở nên cứng rắn với chức vụ của mình do đã có kinh nghiệm lão làng rồi, trong khi nhà vua vẫn còn quá trẻ để tôi luyện được bản tính đó. Đúng là không trách được.
Cuối buổi gặp, thượng hoàng không bắt con trai chép phạt nữa, bởi chỉ sợ nó lại đưa kẻ khác chép thay thì cũng như không, hơn nữa, vấn đề giờ đây lại có vẻ trở nên phức tạp. Hình phạt thông thường không giúp người ta hiểu rõ ngọn ngành. Thế nên người chỉ kêu nhà vua về nhà suy nghĩ để đưa ra giải pháp cho vụ việc này cũng như tự cảnh tỉnh mình.
Đến tối, Nhà vua trở về cung với tâm trạng rối bời, lòng buồn rười rượi còn hơn bị mắng.
"Trẫm thấy phụ vương nói đúng. Trẫm không biết phân biệt người tài thật sự với kẻ bất tài. Dẫu có phân ra được, nhưng những người này đều là họ hàng thân thích, không biết phải từ chối thế nào để không mất lòng"
Trịnh Khôn nghe xong, trầm ngâm một lúc rồi lên tiếng: "Thần có một vật muốn tặng Bệ hạ, có thể giúp người hết mối lo này."
"Vật gì vậy?" Nhà vua tò mò.
Thay vì trả lời trực tiếp, Trịnh Khôn đặt ra câu hỏi: "Người trả lời câu hỏi của thần trước đã. Từ nay về sau, nếu có kẻ muốn làm quan mà không đủ tài, Bệ hạ sẽ làm gì?"
"Trẫm sẽ không cho phép," nhà vua quả quyết.
"Còn nếu phi tần tiến cử người không tài cán, thì người sẽ làm sao?"
"Trẫm... sẽ không quan tâm," nhà vua lưỡng lự một chút rồi đáp.
"Vậy nếu tóm gọn ý của người trong một chữ, đó sẽ là chữ gì?"
Nhà vua suy nghĩ hồi lâu, vò đầu bứt tai, rồi cuối cùng nói: Thì ta..."BƠ!"
Trịnh Khôn bật cười sảng khoái: "Đúng vậy đó! Thần sẽ dâng tặng người một trái bơ. Mỗi lần người ăn vào sẽ nhớ cách trị quốc: Đừng bơ nhân tài, nhưng phải biết bơ kẻ nịnh bợ. Mà đừng có bơ thần là được ^-^"
Ngày hôm sau, Trịnh Khôn mang đến một trái bơ to, xanh mướt đặt trên khay bạc. Từ đó trở đi, mỗi khi phải quyết định phong chức cho ai, nhà vua đều nhìn vào trái bơ và tự hỏi: "Người này có xứng đáng không bị 'bơ' không?"


Theo thời gian, nhà vua dần trở nên thận trọng hơn trong việc phong thưởng, đất nước cũng dần theo quy củ. Nhưng dù vậy, số người tìm cách luồn cúi để được làm quan vẫn không giảm nhiều. Đặc biệt là những hoàng thân quốc thích và phi tần trong cung, họ luôn tìm cách tiến cử người thân vào bộ máy triều đình.
Thấy tình huống như vậy, Nhà vua mới dùng bơ để ép lấy dầu và tặng tinh dầu bơ cho những kẻ nêu ra đề nghị vượt quá giới hạn, nhưng ngài không thể trở mặt ngay. Lúc đầu, những người nhận được quà ngự ban đều vô cùng phấn khởi, tưởng rằng vua đặc biệt ưu ái. Dĩ nhiên họ mừng rỡ vì nghĩ rằng lời tiến cử của mình đã được chấp thuận.
Nhưng sau vài tuần, khi nhiều người cùng nhận được lọ tinh dầu bơ mà không thấy người thân được phong chức, họ bắt đầu hiểu ra thâm ý của vua.
"Ý nghĩa của nó là gì vậy?" Một phi tần hỏi phi tần khác trong một buổi trà chiều.
"Nghe nói đó là cách mà Bệ hạ nói 'Trẫm đã biết đề nghị của khanh rồi, nhưng mà... trẫm... bơ!'" (hehe)
Dù sao thì, hoàng thân quốc thích của nhà vua cũng hưởng lợi được nhiều từ tinh dầu bơ như dùng nó vào việc nấu đồ ăn ngon. Ngoài ra, nó cũng giúp dưỡng da cấp ẩm mà vẫn lành tính chứ ít khi gây dị ứng cho nên người nhận cũng dễ chịu trong lòng, mặc dù biết nhà vua không ưng đề xuất. Đó cũng là cách để ngài xoa dịu những người có ảnh hưởng lớn trong triều, rồi đến cả đám phi tần mỹ nữ cành vàng lá ngọc vô cùng kiêu ngạo và khó chịu của mình.
(Nói chung, nhà vua chỉ tặng tinh dầu một lần để trả lễ thôi, chứ ai kì kèo nài nỉ quá ngài cho “bơ” luôn đấy, một đi không trở lại đâu!)
Tin đồn về "Diệu kế Bơ" của nhà vua lan rộng khắp triều đình, rồi ra đến dân gian. Người dân bắt đầu gọi đùa nhau mỗi khi bị phớt lờ: "Bạn vừa bị 'bơ' rồi đấy!" Thậm chí, một số tiệm còn bán những lọ tinh dầu bơ nhỏ như một món đồ lưu niệm hài hước, như một cách để nói “không” với thế sự đảo điên bên ngoài.
Thời gian trôi đi, nhà vua dần trở thành một minh quân được người dân kính trọng. Ông học được cách khoản đãi người tài, tránh xa kẻ nịnh, đồng thời xây dựng được một đội ngũ quan lại vừa có tài vừa có đức. Vương quốc nhỏ bé dần trở nên thịnh vượng và được các nước láng giềng nể phục. Kể cả Thượng hoàng cũng rất tự hào về con trai mình.
Từ đó, người dân truyền tai nhau rằng: "Dưới thời nhà vua, người tài không bao giờ bị 'bơ', kẻ xấu không bao giờ được 'bợ đỡ'. Đó cũng là triết lý “bơ đi mà sống” của một minh quân.




Khuyến cáo: mọi người nên tìm hiểu kỹ thêm về sản phẩm trước khi đặt mua nhé. Bên mình đã cố gắng chọn lọc các sản phẩm chất lượng nhưng cũng không thể đảm bảo được hết và cũng tùy thuộc nhà sản xuất nữa, mong mọi người thông cảm. Nếu chưa tin tưởng thì cũng đừng quyết định mua quá sớm nhé!
Comments
Nơi Trang kể những câu chuyện thú vị về các thời kì lịch sử, đồng thời cũng là điểm giao thoa giữa sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên kế thừa truyền thống xưa và tính ứng dụng thời đại của nó.