Văn Đức Phu Nhân: Đóa hoa tàn trong cung nhà Trần

VĂN ĐỨC PHU NHÂN

Tự nhiên yêu Trang

3/7/202511 phút đọc

Dưới những mái ngói rêu phong của hoàng cung nhà Trần, còn vẳng đâu đây tiếng thở dài của một kiếp người. Văn Đức Phu nhân họ Trần, một thời được xem như nắm chắc trong tay ngôi vị hoàng hậu, nhưng nàng lại như ánh trăng vụt sáng rồi chìm khuất trong đêm dài lịch sử.

Sinh ra trong gia tộc quyền quý bậc nhất, dòng dõi hiển hách không ai sánh bằng, nàng là đích trưởng nữ của Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tảng. Mạch máu chảy trong người bà là dòng máu của những anh hùng - cháu nội của Khâm Minh Đại vương Trần Liễu, cháu ruột của Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn, vị tướng đã ba lần đánh tan quân Nguyên-Mông. Thân mẫu của nàng được tôn là Bảo Huệ Quốc mẫu, danh vị tương đương với Hoàng hậu, xe giá nghi trượng không khác chi một bậc mẫu nghi thiên hạ.

Ngày xuân năm Nhâm Thìn (1292), khi hoa đào còn phủ sắc hồng nơi vườn thượng uyển, Hoàng thái tử Trần Thuyên mới mười sáu tuổi được phong làm Thái tử. Và nàng, Trần thị kiều diễm, được chọn làm Hoàng thái tử phi. Đôi bàn tay trắng ngần của nàng đã chạm vào cánh cửa cung vàng, nắm chắc tương lai ngôi vị Hoàng hậu trong tay.

Giai Thoại xưa về Văn Đức Phu Nhân:

Văn Đức Phu nhân thời Trần Anh Tông
Văn Đức Phu nhân thời Trần Anh Tông

Nhưng rồi, giữa chốn đế đô Thăng Long, nơi những vần thơ còn vương mùi mực và tiếng nhạc cung đình còn lưu luyến, một cơn gió buốt đã thổi qua đời bà. Sau khi Trần Thuyên lên ngôi, xưng là Anh Hoàng, lấy niên hiệu Hưng Long, bà được tấn phong làm Văn Đức Phu nhân. Chỉ dừng lại ở danh vị phu nhân, không phải Hoàng hậu như phép thường.

Những đêm dài cô độc trong thâm cung, Văn Đức Phu nhân hẳn đã trằn trọc không ngủ, lòng đau như cắt khi nghe tin em gái mình đang dần chiếm được sự sủng ái của Anh Tông. Bàn tay nàng run rẩy vuốt lên gương mặt đẫm lệ, tự hỏi vì sao số phận lại trớ trêu đến thế. Mỗi khi ánh nến hắt bóng lên tường, mùi trầm hương thoang thoảng, nàng như thấy bóng dáng của ngày xưa - ngày còn là một cô gái kiêu hãnh của dòng họ Trần, ngày còn được đón chờ làm người phụ nữ quyền quý nhất thiên hạ.

Và rồi, như chiếc lá thu rơi giữa mùa hoa nở, Đại Việt sử ký toàn thư ghi lại vắn tắt đầy chua xót: "Phong cho Hoàng thái tử phi làm Văn Đức Phu nhân, rồi lại phế đi, lấy em gái của Văn Đức phong Thánh Tư Phu Nhân". Hai dòng chữ nhỏ in dấu một kiếp người tan vỡ.

Khi chứng kiến em gái mình - người đã từng cùng nàng lớn lên dưới một mái nhà - bước lên ngôi hậu, thứ vốn dĩ thuộc về mình, Văn Đức hẳn đã rơi vào vực thẳm của đau đớn và buồn bã. Có lẽ, nàng đã ôm chặt lấy chiếc gối thêu hoa, nén tiếng khóc để không ai nghe thấy. Hay có lẽ, nàng đã đứng lặng bên song cửa, nhìn ra vườn thượng uyển, nơi nàng từng dạo bước với tư cách là người phụ nữ cao quý nhất bên cạnh vị vua trẻ.

Số phận Văn Đức Phu nhân, ngẫm lại, chẳng khác nào nàng A Kiều thời Hán, người từng được Hán Vũ Đế thề hẹn: “Kim ốc tàng Kiều” – sẽ xây một ngôi nhà bằng vàng để giữ nàng bên mình mãi mãi khi được phong hậu. Nhưng rồi, lời hứa ấy hóa thành mây khói, A Kiều đã có “Kim Ốc tàng Kiều” nhưng gần như mất đi tình cảm của người đã vì nàng thề thốt năm xưa. Nàng bị phế, nhường chỗ cho Vệ Tử Phu, để lại trong nỗi cô quạnh giữa cung son lạnh lẽo một tiếng thở dài ai oán.

Văn Đức Phu nhân cũng vậy, từng là niềm hy vọng của cả một triều đại, từng được đặt vào vị trí gần nhất với việc phong hậu, nhưng cuối cùng lại bị chính người mình yêu thương tước mất. Có lẽ, trong lòng Trần Anh Tông, bóng dáng Hưng Vương phủ – nơi khởi nguồn gia thế lẫy lừng của bà – đã trở thành một nỗi e ngại không lời. Quyền lực quá lớn của dòng họ ấy, với Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn và những bậc anh hùng từng làm rung chuyển giang sơn, có thể khiến nhà vua lo sợ một ngày nào đó triều đình sẽ nghiêng về phía ngoại thích. Và thế là, ông phế chị, lập em – người em gái có lẽ hiền hòa hơn, ít mang bóng dáng uy quyền của Hưng Vương phủ. Bảo Từ Thuận Thánh Hoàng hậu, dù vào cung thay chị, cũng phải chờ đến mười sáu năm dài đằng đẵng mới được phong làm Hoàng hậu, như một minh chứng rằng Trần Anh Tông chẳng vội vàng trao đi ngôi vị ấy, chỉ để giữ cho ngai vàng thêm phần vững chãi.

Bảo Từ Thuận Thánh hoàng hậu - em gái ruột của Văn Đức phế phi, quả thực cũng là người phụ nữ đoan trang dịu dàng, nhân từ và đôn hậu, lúc mới nhập cung chỉ được phong Thánh Tư phu nhân. Đây có lẽ là một nước cờ khôn khéo của vua chăng?: vừa không làm mất lòng gia tộc quyền quý này, vừa bảo đảm rằng người vợ mới sẽ không có vị thế quá cao để đe dọa quyền lực của mình.

Văn Đức Phu nhân và Bảo Từ Thuận Thánh hoàng hậu-vợ vua trần Anh Tông
Văn Đức Phu nhân và Bảo Từ Thuận Thánh hoàng hậu-vợ vua trần Anh Tông

Và quả thật, em gái của Văn Đức Phu nhân - vị Thánh Tư Phu Nhân này - đã phải chờ đợi suốt 16 năm dài đằng đẵng mới được phong làm Bảo Từ Thuận Thánh Hoàng hậu. Mười sáu năm ấy, phải chăng nàng đã sống trong trạng thái nửa hy vọng, nửa lo âu, không biết số phận mình rồi sẽ đi về đâu. Liệu nàng có nhận được kết cục như chị mình? Liệu nàng có trở thành một Phế phi khác của triều Trần?

Trong khi đó, Văn Đức Phu nhân, sau khi bị phế truất, hẳn đã dõi theo từng bước đi của em gái với biết bao tâm trạng phức tạp. Có lẽ nỗi đau và sự ghen tị đã xen lẫn với niềm hy vọng mong manh rằng, ít ra em gái mình sẽ đạt được vinh quang mà nàng không thể có được. Nhưng khi biết rằng em gái cũng phải chờ đợi lâu như vậy mới được phong hậu, liệu nàng có cảm thấy an ủi phần nào, hay lại càng thêm đau đớn khi nhận ra chiến thuật đằng sau quyết định của vua Anh Tông?

Tiếng thời gian vẫn trôi, cuốn theo số phận của bà vào chốn mịt mờ. Không ai biết Văn Đức Phu nhân đã kết thúc cuộc đời mình như thế nào, có chăng những giọt nước mắt lặng thầm rơi nơi góc vắng, có chăng những nỗi niềm uất hận không thể nói thành lời. Phía sau bức màn nhung của đế quyền, một bóng hình mảnh mai đã khuất dần trong sương khói dĩ vãng.

Chuyện của một Thái tử phi gia thế hiển hách bỗng trượt mất ngôi Hậu, chuyện của em gái thay thế chị nhưng phải đợi 16 năm mới được công nhận, như một khúc bi ca lặng lẽ giữa dòng đời. Nỗi nhớ, sự chờ đợi, và những ký ức đẹp đẽ ngày xưa chẳng thể nào phai nhạt. Văn Đức phu nhân, trong nỗi cô đơn khắc khoải, chỉ biết gửi lòng mình qua từng nét vẽ, phác họa hình bóng phu quân, tưởng tượng về những ngày tháng êm đềm đã xa. Có lẽ, trong sâu thẳm, nàng cũng mong tìm một thứ gì đó lưu giữ được hơi thở của thời gian, để những kỷ niệm chẳng tan biến như mây khói, như là “trầm hương lưu niên”, chảy dài theo năm tháng, dịu dàng ôm lấy nỗi nhớ, níu giữ chút hương vị của ngày xưa.

Văn Đức phu nhân cầm trầm hương thiên nhiên
Văn Đức phu nhân cầm trầm hương thiên nhiên

Từ đó đến nay đã gần ngàn năm, mà vị trầm hương vẫn còn lưu luyến và mang chút nét phảng phất dáng dấp của phong vị xưa. Trầm Hương mang đến một mùi thơm khoáng đạt, thoảng chút vị thanh nhẹ của đất trời, trầm ấm mà vương vấn trong không gian. Khi đốt lên, từng làn khói mỏng manh tỏa ra, mang theo tinh dầu thuần khiết, nhẹ nhàng lan khắp căn phòng, như một lời gợi nhớ về những chuyện đã trải qua. Trong Tứ Đại Hương Vương, Trầm Hương từ lâu đã là biểu tượng tâm linh và phong thủy, gắn bó sâu đậm với văn hóa Á châu và Việt Nam. Không chỉ giúp trấn trạch, trừ tà, tẩy uế khí, nụ Trầm Hương còn giúp thông thoáng tâm trí, tăng vượng khí, mang đến chút bình yên giữa dòng đời hối hả.

Nhưng trên hết, Nụ Trầm còn là một người bạn đồng hành lặng lẽ, giúp ta lưu giữ những khoảnh khắc đẹp nhất – những ngày bên nhau ấm áp, những phút giây mỹ mãn tưởng chừng đã lùi xa, mà chỉ khi nhắm mắt lại thiền định hay tưởng nhớ thì những hoài niệm mới ùa về. Đời người như mộng, người tỉnh mộng tan, người tản kịch tàn, nhưng trong làn hương trầm ấy, ta vẫn tìm thấy chút an ủi, chút ấm áp của những điều trân quý mãi không phai. Đó cũng là một sợi dây nối kết giữa hôm nay và quá khứ, giữa thực tại và ký ức, để nỗi buồn man mác cũng trở thành một khúc nhạc dịu dàng, lắng sâu trong tim.

Trầm nam cổ truyền
Trầm nam cổ truyền

Trầm Nam Cổ Truyền

Mã sản phẩm: 55

Website

Shopee

NATURE LOVE TRANG store

Nụ trầm hương Noom
Nụ trầm hương Noom

Trầm hương Noom

Mã sản phẩm: 12

Website

Shopee

NATURE LOVE TRANG store

Trầm hương nguyên bản
Trầm hương nguyên bản

Trầm hương nguyên bản

Mã sản phẩm: 54

Website

Shopee

NATURE LOVE TRANG store

Khuyến cáo: mọi người nên tìm hiểu kỹ thêm về sản phẩm trước khi đặt mua nhé. Bên mình đã cố gắng chọn lọc các sản phẩm chất lượng nhưng cũng không thể đảm bảo được hết và cũng tùy thuộc nhà sản xuất nữa, mong mọi người thông cảm. Nếu chưa tin tưởng thì cũng đừng quyết định mua quá sớm nhé!

Comments

Nơi Trang cập nhật các thông tin giải trí thú vị hài hước về kinh tế xanh, các giải pháp vì môi trường và sự phát triển bền vững ở Việt Nam và trên khắp thế giới